Thiếu canxi rất nguy hiểm, bổ sung sai nguy hiểm hơn
Con bạn rụng tóc, con bạn hay quấy, hay đổ mồ hôi lạnh,... rồi lại ho khò khè, chậm lớn. Bạn sốt ruột lắm, mặc dù đã dùng đủ sữa công thức tốt, đã dùng máy điều hòa xin xò,...
Đây có thể là một nguyên nhân quan trọng, gây các biểu hiện nói trên. Hôm nay, Bác xin trao đổi về các câu hỏi liên quan đến thiếu can xi ở trẻ em
- Vai trò canxi:
Canxi là chất khoáng tối quan trọng đối với cơ thể người. Không những là thành phần chủ yếu của hệ xương khớp, mà còn hiện diện ở tế bào thần kinh não bộ, hệ cơ, mô liên kết da, hệ t hống đông máu: (xem hình)
- Ở xương, là thành phần chất khoáng chủ yếu tạo nên sự cứng cáp của hệ xương
- Ở não bộ và hệ thần kinh, giúp sự dẫn truyền tín hiệu điện trong nội tế bào và giữa các tế bào nhanh nhạy
- Ở hệ cơ, giúp sự tăng cường sự co cơ, cả trong các hệ thống cơ vân tạo lực co của con người và trong hệ thống cơ trơn như tim, hệ tiêu hóa
- Tế bào trong hệ thống đông máu
- Tế bào mô liên kết da
2. Biểu hiện và tác hại khi trẻ em bị thiếu canxi:
Mới bị, Bé có biểu hiện đổ mồ hôi về ban đêm, quấy khóc, rụng tóc hình vành nón phía sau đầu (xem hình)
Nếu thiếu can xi lâu ngày, sẽ thấp còi suy dinh dưỡng, ngực gồ hoặc lõm ngực, dễ sâu răng, bụng ỏng chướng, khó tiêu hóa thức ăn (xem hai hình sau)
3. Tác hại khi người lớn thiếu canxi: (xem 2 hình sau)
Các biểu hiện thường gặp ở người lớn khi thiếu can xi là:
- Loãng xương, đau nhức xương khớp. Sâu răng, răng rụng sớm, màu răng xấu
- Rối loạn dẫn truyền thần kinh: tê bì, giật máy cơ…Nặng là trầm cảm, lờ đờ, phản ứng chậm, khó ngủ
- Rối loạn co cơ: vọp bẻ, run giật cơ, tiểu nhiều, tiểu đêm
- Rối loạn đông máu: bầm da, kinh nguyệt rối loạn
4. Tại sao lại cần Vitamin D và Canxi chung:
- Vitamin D3 gắn vào niêm mạc ruột giúp tăng hấp thu canxi qua thành ruột, đóng vai trò là chất dẫn canxi tới nơi cần gắn vào hệ xương (xem hình)
- Nhu cầu Vitamin D 200 ui/ngày cả trẻ em và người lớn trong độ tuổi trưởng thành
- Nhu cầu canxi mỗi ngày: 500 mg – 1000 mg/ngày (phụ nữ mang thai và người cao tuổi nhiều hơn một chút)
5. Có 2 loại canxi, cơ thể có thể hấp thu: (xem hình sau)
- Canxi hữu cơ (từ thức ăn): sữa công thức, sữa tươi, sữa mẹ; trứng, các loại hạt, rau màu xanh đậm
- Canxi vô cơ (từ thuốc). Lưu ý canxi có gốc citrate – uống trong bữa ăn; gốc cacbonat – uống xa bữa ăn. Người lớn thì nên uống cách xa các thuốc khác.
6. Cách bổ sung vitamin D và canxi đúng cách
- Tia nắng chỉ trong khoảng thời gian 10h - 14h mới có tác dụng chuyển hóa vitamin D. Nắng sớm không có tác dụng.
- Do vậy, khuyến cáo hiện nay ở trẻ em là không nên phơi nắng vì mục tiêu bổ sung vitamin D. Nên là bổ sung qua đường tiêu hóa.
- Người lớn trẻ lớn: không cần bổ sung nếu ra nắng thường trong khoảng thời gian 10h – 14h. Nếu không thì cũng cần bổ sung bằng đường tiêu hóa.
Chỉ dùng thuốc bổ sung vitamin D và Canxi trong các trường hợp sau:
- Trẻ có biểu hiện thiếu canxi và đường thức ăn không hiệu quả.
- Người lớn, khi ăn uống kém, hoặc các bệnh lý gây ăn uống không đủ nhu cầu canxi hàng ngày
Lưu ý: Uống nhiều canxi vô cơ, gây nguy hiểm: đau nhức xương, táo bón, sỏi thận…
Trong hình sau, có lượng canxi theo lứa tuổi, mọi người có thể tham khảo thêm. Nếu có các câu hỏi về canxi và vitamin D, xin vui lòng comment bên dưới bài viết, Bác sẽ trả lời.
Ts. Bs Phan Tiến Lợi
Trưởng khoa Tim mạch, Bv Nhi đồng thành phố
Phụ trách chuyên môn Phòng khám
